حمایت طلبی در نظام سلامت
کتابچه «حمایت‌طلبی در عمل: جعبه ابزاری برای متخصصان سلامت عمومی» به‌عنوان بخشی از تلاش مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه و با حمایت معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در راستای معرفی و ترویج ادبیات حمایت‌طلبی در ایران ترجمه و توسط انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران منتشرشده است. این کتاب علاوه بر حمایت طلبی در نظام سلامت عمومی، در راستای حمایت‌طلبی در تمام بخش‌های رفاهی و اجتماعی دیگر قابل کاربست است. این جعبه ابزار توسط انستیتو حمایت‌طلبی سلامت عمومی استرالیای غربی منتشرشده است که هدف اصلی‌شان ایجاد یک صدای مدافع سلامت عمومی مستقل بوده است. این کتاب علاوه بر اینکه مسیر حمایت‌طلبی را به شما نشان می‌دهد، نحوه برنامه‌ریزی و استراتژی‌های حمایت‌طلبی را نیز به شما یاد می‌دهد.
جعبه ابزار «حمایت‌طلبی در عمل» راهنمای مختصر حمایت طلبی در نظام سلامت عمومی و روش‌هایی است که می‌توان با آن‌ها از تعدادی از استراتژی‌ها در زمینه‌های مختلف به‌طور عملی استفاده کرد. این جعبه‌ابزار از طریق بررسی نمونه‌های حمایت‌طلبی عملی و الگوها، راهنمایی‌های لازم را برای شروع به‌عنوان یک حمایت‌طلب ارائه می‌دهد و یا تلاش‌های حمایت‌طلبی (Advocacy) موجود را تقویت می‌کند. باتجربه‌ترین حمایت‌طلب نیز قادر به اصلاح مهارت‌های خود و افزایش نفوذ آن‌ها با استفاده از این جعبه ابزار خواهد بود. چه شما در یک سازمان با یک تیم حمایت‌طلبی اختصاصی باشید و با مسئولیت‌های مختلف حمایت‌طلبی در جایگاه خود کلنجار بروید و چه عضوی از جامعه باشید که به دنبال ایجاد تغییر است، این جعبه‌ابزار منابع و دانش لازم را برای انجام یک حمایت‌طلبی مؤثر را برای شما فراهم می‌کند.
حمایت‌طلبی چیست؟
کلمه advocate از زمان‌های بسیار قدیم مورداستفاده بوده است و از واژه لاتین advare به معنای «فراخوان دادن برای کنار هم ایستادن» گرفته‌شده است. حمایت‌طلبی کردن برای یک فرد دیگر یعنی که برای آن‌ها صحبت کنید، به آن‌ها صدایی دهید. حمایت‌طلبی پشتیبانی فعال از یک علت است. امروزه حمایت طلبی در نظام سلامت عمومی تعدادی استراتژی مانند ارتباطات، مذاکره، مناظره، اجماع و بحث برای پیشبرد سیاست‌های عمومی، ابتکارات و خدمات در راستای بهبود سلامت و رفاه را در برمی‌گیرد.
اونیکس و همکارانش حمایت‌طلبی را به‌عنوان فرایند انجام برخی اقدامات با هدف صریح تأثیرگذاری بر سیاست‌ها تعریف می‌کنند. با توجه به مسئله و افرادی که قدرت ایجاد تغییر دارند، ضمن ایجاد مشارکت با افراد و کار علیه مخالفانی که پیدا خواهند شد، می‌توان حمایت‌طلبی کرد و بر تغییرات تأثیر گذاشت.
جان دالی حمایت‌طلبی را این‌گونه تعریف می‌کند: «ترغیب افرادی که مهم است به مسئله شما اهمیت دهند. این کار درباره گوش دادن است، درباره حضور در میدانی که تصمیمات گرفته می‌شود و درباره شنیده شدن توسط افرادی که تصمیم‌گیرنده هستند. حمایت‌طلبی درباره روبه‌رو شدن با سختی است، درباره صحبت کردن و نوشتن به روش‌های قانع‌کننده‌ای است که تصمیم‌گیرندگان بخواهند ایده‌های شما را اتخاذ کنند.»
هرچند که حمایت‌طلبی می‌تواند اشکال مختلفی به خود بگیرد اما هدف اصلی آن تأثیرگذاری در سیاست‌گذاری برای بهبود زندگی افراد و جوامع است. با مشخص کردن مسئله می‌توان برای حمایت‌طلبی، مشارکت و راهبردهایی را توسعه داد که قانون را مطلع و ایجاد می‌کند و بر آن تأثیر می‌گذارد و محیطی را توسعه داد که سلامت و رفاه بهینه در آن‌ها امکان‌پذیر باشد. برای دستیابی به این نتایج، استراتژی‌هایی ازجمله رسانه، تلاش‌های مردمی و شرکا می‌توانند در ایجاد پشتیبانی از هدف حمایت‌طلبی شما کمک کنند.
پروفسور سیمون چاپمن یکی از شناخته‌شده‌ترین حمایت‌طلب‌های سلامت عمومی استرالیا است. حمایت‌طلبی را به‌عنوان فعالیتی که به دنبال تغییر عوامل بالادستی مانند قوانین، مقررات، سیاست‌ها و شیوه‌های نهادی، قیمت‌ها و استانداردهای محصول است که بر انتخاب‌های سلامت شخصی میلیون‌ها نفر و محیط‌هایی که این انتخاب‌ها شکل می‌گیرند، تأثیر می‌گذارند. وی اظهار داشت که حمایت‌طلبی استراتژی‌ها را با روابط عمومی به اشتراک می‌گذارد اما از این نظر تفاوت دارد که همواره شامل تعاریف جنجالی از موضوع موردبحث است. بنابراین حمایت‌طلب‌ها غالباً خود را درگیر تعارضات عمومی با گروه‌های قدرتمند دارای منافع و یا دولت‌ها که مصمم به مقاومت در برابر تغییر هستند، می‌کنند.
مزایای حمایت طلبی در نظام سلامت عمومی چیست؟
حمایت‌طلبی هنگامی‌که برای موارد زیر استفاده شود می‌تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد:
- ایجاد تغییرات مثبتی در قوانین، سیاست‌ها، رویه‌ها، ارائه خدمات و تحولات، رفتار و نگرش جامعه
- ترویج سلامتی و انعطاف‌پذیری در جوامع با رفتار سالم
- افزایش آگاهی درباره تأثیر چشمگیر عوامل محیطی و اجتماعی گسترده (مانند مسکن، آموزش، اشتغال، هویت فرهنگی، حمل‌ونقل، و غیره) بر سلامت و تندرستی عمومی، که این وسیله‌ای برای حمایت طلبی در نظام سلامت عمومی در جهت تسهیل تغییرات سیستماتیک در حوزه‌های مذکور است.
- توانا کردن متخصصان سلامت عمومی تا به‌طور گسترده‌تری در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در زمینه بهداشت و درمان درگیر شوند.
حمایت‌طلبی در عمل
کتابچه «حمایت‌طلبی در عمل» توسط انستیتو حمایت‌طلبی سلامت همگانی استرالیای غربی منتشرشده است. این انستیتو باهدف بالا بردن ویژگی‌ها و درک جامعه از سلامت همگانی، توسعه شبکه‌های محلی و داشتن عملکرد سازمانی چتر گونه با ظرفیت تأثیرگذاری بر سلامت همگانی و دستور کارهای سیاسی شکل گرفت. این انستیتو در برخی زمینه‌های حمایت طلبی در نظام سلامت همگانی اعم از ارائه مشاوره عمومی حمایت‌طلبی و استراتژی‌های مربوط به سلامت عمومی، اجرای تحقیقات منحصربه‌فرد و پروژه‌های نوآورانه مرتبط با حمایت‌طلبی، ظرفیت‌سازی در نیروی کار سلامت عمومی برای دستیابی به لابی و ارتباطات مؤثرتر از طریق شرکا و رسانه‌ها متمرکز است.
بسته به نیازهای حمایت‌طلبی پروژه‌ای، این جعبه ابزار می‌تواند به چند روش به کار آید. چه به دنبال طراحی یک کار حمایت‌طلبی از ابتدا تا انتها باشید، چه به دنبال درک بهتر چگونگی استفاده از حمایت‌طلبی و یا یادگیری آنچه که باید در نامه‌ای به سیاستمدار محلی خود بگنجانید، این راهنما در دستیابی به اهدافتان به شما کمک می‌کند.
این جعبه‌ابزار به‌عنوان یک راهنما توسعه داده‌شده است و به‌هیچ‌وجه بیانگر کاربردهای احتمالی حمایت‌طلبی نیست. در عوض کارهایی را که انجام‌شده است برجسته می‌کند و منبعی را فراهم می‌کند که می‌توانید در طول سفر حمایت‌طلبی خود به آن مراجعه کنید.
کتاب «حمایت‌طلبی در عمل» به سه بخش تقسیم‌شده است:
در بخش اول درباره اینکه چرا حمایت‌طلبی مهم است و معرفی برخی اجزای مهم آن بحث می‌شود. این بخش درک درستی از نحوه کار حمایت‌طلبی و مؤلفه‌های کلیدی که باید قبل از ورود به برنامه حمایت‌طلبی خود در نظر بگیرید فراهم می‌کند.
بخش دوم به فصل‌هایی تقسیم می‌شود که هرکدام نشان‌دهنده یک مرحله از کار حمایت‌طلبی است. این مراحل شامل موارد زیر است:
- مسئله چیست؟
- شواهد چیست؟
- درخواست چیست؟
- مخالف کیست؟
- شما بر چه کسی تأثیرگذار هستید؟
- با چه کسی کار خواهید کرد؟
- از کدام راهکارهای حمایت‌طلبی استفاده خواهید کرد؟
- نتیجه را چگونه می‌سنجید؟
هر فصل در بخش دوم خلاصه‌ای از مراحل اصلی چارچوب حمایت‌طلبی، اهمیت هر یک از مؤلفه‌ها هنگام انجام حمایت‌طلبی و روش‌های عملی این مراحل را ارائه می‌دهد.
در بخش سوم نکات و ابزارهای عملی برای راهبری برنامه حمایت‌طلبی ارائه‌شده است و مثال‌هایی برای اینکه مطمئن شوید در مسیر صحیح قرار دارید ارائه می‌دهد.
در این جعبه ابزار مطالعات موردی را خواهید یافت که نمونه‌ای از چگونگی استفاده از حمایت‌طلبی را نشان می‌دهد. در این نمونه‌ها مؤلفه‌های اصلی حمایت‌طلبی برای بررسی چگونگی نقش حمایت‌طلبی در یک کار مورد تأکید قرار می‌گیرد تا به موفقیت سازنده حمایت‌طلبی کمک کند.
کتابچه «حمایت‌طلبی در عمل: جعبه ابزاری برای متخصصان سلامت عمومی»[۱] در ۱۶۴ صفحه با حمایت معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه توسط میلاد زمان ترجمه‌شده است و انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران آن را در تابستان ۱۴۰۰ منتشر کرده است.
علاقمندان برای تهیه کتاب مذکور با تلفن مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه تماس حاصل نموده یا با آدرس پست الکترونیکی مرکز مکاتبه کنند.
پانوشت:
- [۱] Advocacy in action: a toolkit for public health professionals